گروه فارس من خبرگزاری فارس؛ «بورس» پرتکرارترین کلیدواژه‌ی سامانه مطالبات مردمی فارس من است. بالغ بر ۲۵۹۳ سوژه بورسی تنها در سال ۹۹ که بیش از ۱۹۵ مورد از آن بیش از ۵۰۰ امضا داشته‌اند. پس از فاصله‌گیری شاخص کل بورس از ارتفاع ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحدی انبوهی از مطالبات، گلایه و نگرانی‌ها فراوانی میان سهام‌داران فراگیر شد. شاخصی که خاطرات ۱۹ مردادماه سال جاری و زیان دستکم ۴۵ درصدی و حداکثر ۸۵ درصدی را برای بسیاری از سهام‌داران مرور می‌کند.
فارغ از شناسایی پرامضاترین سوژه‌ها و ضریب بخشیدن به مطالبات پرتکرار حوزه بورسی سامانه فارس من، می‌توان به جرأت گفت، ردپای بی‌برنامگی مسئولان در کاهش تلاطمات بازار بورس در عمده سوژه‌های ثبت شده دیده می‌شود. برخی از مخاطبان نیز پا را از این فراتر نهاده و صعود و نزول پرشتاب و زلزله‌های بورسی را ناشی از القای هیجانات و سیگنالهای غلطی می‌دانند که با بیمه‌گری و پوشش ریسک‌های بورس، جریان ورود سرمایه به بازار را تشدید کرد.
گفتنی است، در کنار موارد فوق نگرش ذوب شدن سرمایه‌ها در روزهای یک‌پارچه سرخ بازار و اعتماد به اظهارات دولتی‌ها بیش از هر نکته دیگری در محتوای مخاطبان فارس من تکرار شده است. همچنین سهام‌داران برخی از شرکت‌ها نیز نسبت به توقف طولانی مدت نماد، واگذاری اجباری سهام و ارزش‌گذاری ناچیز دارایی‌شان گلایه‌هایی متناسب با سهم برخی شرکت‌ها دارند. همه امضاکنندگان سوژه‌های بورسی اما به نوعی نسبت به ریزش شدید بازار بورس از قله ۱۹ مردادماه تاکنون متضرر شده و پیگیر سطور باقی‌مانده هستند.
صعود و سقوط در رالی بورس
پس از ثبت بازدهی ۱۸۷ درصدی بازار سرمایه و صدرنشینی با اختلاف بازدهی این بازار نسبت به سایر دارایی‌ها در سال گذشته، با آغاز سال ۱۳۹۹ انتظار اصلاح و استراحت بازار دور از ذهن نبود؛ اما بازار بورس سال ۱۳۹۹ را طوفانی آغاز کرد و دست‌بردار مرزشکنی‌های متعدد نبود. صعودهای شدید و یک‌پارچه بازار که گاهی در دایره برآوردهای خوش‌بین‌ترین تحلیلگران بازار سرمایه نیز نمی‌گنجید!
کارشناسان حوزه اقتصادی عواملی همچون سیگنالهای پایان سال ۹۸ وزیر اقتصاد درباره تمرکز دولت بر بازار سرمایه، انقباض کسب‌وکارهای سنتی و استقبال صاحبان سرمایه از بورس، جذابیت بازدهی بالای بورس در کوتاه مدت و دست‌یابی برخی به حس کارشناسی! را از مهم‌ترین عوامل صعودهای پی‌درپی بازار عنوان می‌کنند.
ایام خوش بازار سرمایه شاخص کل بورس را که در ارتفاع ۵۱۲ هزار و ۹۰۳ واحدی با سال ۱۳۹۸ خداحافظی کرده بود، به سرعت و در ابتدای تیرماه وارد کانال ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی کرد. همین عامل روند دریافت کدهای بورسی را تشدید کرد. تا پایان تابستان سال جاری از ۱۱ میلیون و ۶۶۵ هزار به بیش از ۲۰ میلیون و پانصد هزار نفر (معادل یک چهارم جمعیت کشور) رساند. از این‌رو، رونق بی‌سابقه تریبون‌های بورسی در شبکه‌های اجتماعی، حس رضایت مسئولان از سبزپوشی بازار، سرازیر شدن سرمایه‌ها به بازار سرمایه و پیش‌بینی شاخص چند میلیونی! اقتصاد کشور را در بر گرفته بود.
نامه جنجالی ۲۵ پژوهشگر درباره بورس!
در بحبوحه رشد غیرمتعارف بازار سرمایه، توام با ابراز نگرانی برخی اقتصاددانان نسبت به این صعود بدون مبنا، نامه ۲۵ اقتصاددان و پژوهشگر حوزه اقتصادی با رویکرد کاهش مخاطرات بازار در اواسط تیرماه منتشر شد و جنجال به پا کرد.نامه‌ای که نگارنده‌های آن با تأکید بر قید فوریت خواستار اجرایی شدن ۵ محور:
«عرضه بدون تعلل دارایی‌های بورسی دولت»
«افزایش نرخ سود بازار بین بانکی و سپرده‌های بانکی»
«شتاب‌دهی به عرضه‌های اولیه شرکت‌ها و افزایش درصد شناوری»
«توقف هر نوع پیام‌دهی سیاستگذاری در معنای بیمه‌گریِ کلان بورس»
«جلوگیری از تزریق اعتبارات جدید بانکی به بازار بورس و جلوگیری از رشد بیش از حد نقدینگی»
از سوی دولت و بانک مرکزی شدند. کمی بعد و در پی ادامه ریزش‌های بازار، ۴ اقتصاددان مجدداً با تأکید بر اینکه، ابعاد بورس ما در حال حاضر بسیار بزرگ‌تر از آن است که در صورتی که قیمت تعادلی سهام شرکت‌ها از قیمت فعلی آن‌ها کمتر باشد بتوان با حمایت‌های دستوری و مقطعی برخی بازیگران حقوقی از افت بیشتر آن جلوگیری کرد، نامه سرگشاده‌ای به دولت نوشتند.
فارغ از موارد مذکور در ۲ نامه فوق، اقدامات نسنجیده‌ای همچون کاهش نرخ سود بانکی، برداشت از منابع صندوق توسعه ملی و جلسات متعدد با نقش‌آفرینان حقوقی بازار نیز به داد بورس نرسید و رنگ قرمز مدت‌ها از ساعات اولیه بازار روی شاخص کل بورس جا خوش کرده بود. در همین زمینه، خبرگزاری فارس نیز تیرماه سال جاری در گزارشی با عنوان "رشد ۵.۵ برابری نرخ ارز در برابر جهش ۲۱ برابری شاخص بورس/ بازار سرمایه پیشران تورم در اقتصاد ایران شد" رشد بازار سرمایه را انفجاری و بی‌سابقه توصیف کرد.
چرا بورس سقوط کرد؟!
گرچه برخی از تحلیلگران بروز خدادهای سطحی نظیر اختلاف میان وزارت اقتصاد و وزارت نفت بر سر شیوه عرضه صندوق پالایشی یکم را عامل شکل‌گیری موج ریزشی بازار سرمایه عنوان می‌کردند، اما به نظر می‌رسد بازار منتظر جرقه‌ای و بهانه‌ای برای عقب‌نشینی و نزدیک شدن به ارزش ذاتی خود بود. بررسی خبرنگار فارس از مجموع عوامل اقتصادی و اظهارات کارشناسان امر نشان می‌دهد، ریزش دنباله‌دار بازار بورس ناشی از عوامل زیر بود:
*اظهارات نسنجیده و منفعل مسئولان در فاز ریزشی بورس
*عقب‌نشینی شرکت‌های دولتی موثر در بورس از حمایت بازار
*خروج سرمایه حقوقی‌ها پس از آغاز فاز ریزشی
*تضعیف ابزار مداخلاتی با بزرگ شدن ارزش بازار
*کنار کشیدن حقیقی‌های باسابقه با دارایی قابل‌توجه
*شیوه آزادسازی سهام عدالت و تشدید عرضه‌ها در بازار
*انتقال هیجانات به صف‌های فروش از ترس زیان بیشتر!
*تقویت تدریجی ارزش ریال
درباره عقب‌نشینی هماهنگ شرکت‌های دولتی از بازار بورس، قاضی زاده هاشمی در نامه ۲۹ دی‌ماه خطاب به رئیس قوه قضاییه نوشت: تیم اقتصادی دولت از جمله وزارت اقتصاد، وزارت نفت، شرکت‌ها و بانک‌های دولتی و یا تحت مدیریت دولت نوزدهم مرداد امسال در اقدامی هماهنگ و با خروج گسترده نقدینگی از بازار موجبات تباهی موجبات دارایی قریب به اتفاق مردم را فراهم کردند.
بازخوانی؛ چه کسانی مردم را برای حضور در بورس تشویق کردند؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد، در کنار اظهارات شانزدهم اردیبهشت‌ماه آقامحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی‌بر اینکه "فعلاً ایام شادی ملت است و ذکر مصیبت‌ها را کنار بگذارید"، وزیر اقتصاد که با برگزاری جلسات شبانه در پی ریزش‌های اصلاحی بازار در اسفندماه سال گذشته، هم شاپور محمدی را مجاب به استعفا کرد و هم پالس مثبت به بازار داد، پس از کاهش دستکم ۴۰ درصدی سرمایه مردم، ۲۷ آبان‌ماه روبه‌روی دوربین‌ها حاضر می‌شود و از توجه حکومت به بازار بورس سخن می‌گوید!
هرچند اظهارات آقامحمدی هم به نوبه خود قابل سرزنش و انتقاد است؛ چرا که در بازار داغ اظهارات، ورود به حوزه غیرتخصصی با پوشش حاکمیتی و اظهارات غیرکارشناسی مردود و نا به جا تلقی می‌شود. در انتها برخی از اظهارات مسئولان در حوزه بازار بورس در سال جاری تدوین شده است:
حسن روحانی رئیس‌جمهور
(۷ اردیبهشت): از بهبود وضعیت بورس عصبانی هستند و می‌گویند بورس همه دنیا بهم ریخته، چرا بورس ایران این‌گونه رشد می‌کند؟ پنبه در گوشتان بگذارید!
(۱۶ مرداد): با شرایطی که بورس نشان می‌دهد اوضاع بهتر خواهد شد؛ مردم باید همه چیز را به بورس بسپارند.
(۲۲ مرداد): مردم می‌توانند در بازار بورس خریدهایی کنند که برای آینده و دارایی‌شان اطمینان بیشتری پیدا کنند. مردم بدانند سکه و دلار جای سرمایه گذاری نیست، بلکه بورس و نفت جای سرمایه‌گذاری است و می‌خواهیم از طریق مطمئن به مردم کمک کنیم!
آقامحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
(۱۶ اردیبهشت): فعلا ایام شادی ملت است، ذکر مصیبت‌ها درباره بازدهی شدید بورس را کنار بگذارند.
واعظی رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور
(۱ شهریور): کارشناسان معتقدند شاخص کل بورس بین ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تا ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد در فرآیند اصلاحی قرار می‌گیرد و مجدداً روند طبیعی خودش را طی می‌کند.
قالیباف‌اصل رئیس سازمان بورس
(۱ شهریور): بازارسرمایه همچنان توانایی صعود دارد! ولی هرچه این افزایش با شیب ملایمتری صورت بگیرد، مناسب‌تر است.
دژپسند وزیر اقتصاد
(۲۱ بهمن ۹۸): بورس بهترین بازار برای سرمایه گذاری و حفظ ارزش دارایی است. باید بتوانیم در بورس مامنی برای مراجعه نقدینگی‌های سرگردان برای سرمایه گذاری، درست کنیم تا از کوچ نقدینگی سرگردان به سمت بازار سکه و ارز و بازار کالا جلوگیری شود.
(۲۷آبان): بازار سرمایه مورد توجه حکومت است! هر زمان درخواست برای وضع قانونی (برای مدیریت بازار بورس) دادیم، مجلس، شورای نگهبان و قوه قضاییه همراهی کردند.
(۱ دی): بازار سرمایه در ریل مناسب قرار دارد و قابل اعتماد است.
(۱۵ بهمن): در دنیا چیزی به نام تضمین در بورس نداریم و با ذات بورس همخوانی ندارد!
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
